IdeaSoft’u Yönetmek Serisi- Kerem Kaya ile Röportaj
Deloitte Digital ve TÜSİAD’ın işbirliğiyle yayımladığı ‘‘E- Ticaretin Gelişimi, Sınırların Aşılması ve Yeni Normlar 2019’’ raporuna göre Türkiye’nin e-ticaret sektöründe önü oldukça açık görünmektedir. Raporda belirtilen 2018 yılı sektör istatistikleri de önceki yıla oranla TL bazında %42’lik büyüme oranı ile bu yükselişi kanıtlamaktadır. Öte yandan Türkiye, 15–24 yaş aralığında yaklaşık 13 milyon olan genç nüfusuyla Avrupa’nın en genç nüfusunu oluşturmaktadır. Yani Türkiye sadece yerel değil küresel bazda da büyük potansiyele sahiptir.
IdeaSoft, Türkiye’de 2005 yılından bu yana onbinlerce firmaya hizmet vermiştir. Şu anda da aktif olarak 7.000’den fazla şirkete e-ticaret paketleri satarak e-ticaret altyapı sağlama sektörünün lideri konumundadır. 6 sene üst üste Türkiye’nin en hızlı büyüyen teknoloji şirketi seçilen IdeaSoft bununla da yetinmeyip art arda birçok yeniliğe imza atmaktadır. Hem bu yenilikleri konuşmak hem de güvenilir adımlarla büyüyen bir şirketi yönetmenin zorluklarını ve güzelliklerini konuşmak adına IdeaSoft’un kurucu ortaklarından şirketin CFO’su Kerem Kaya ile bir araya geldik.
Kerem Bey, öncelikle sizi tanımak isterim. Kerem Kaya kimdir? Kerem Bey’in IdeaSoft ile yolları nasıl kesişmiştir?
Ben 1984 yılı İstanbul doğumluyum. İlkokulu Yedikule İlkokulu’nda, ortaokulu Çapa Ortaokulu’nda liseyi de Nişantaşı Nuri Akın Lisesi’nde okuduktan sonra 2003 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi İktisat Bölümü’nü kazandım. Üniversiteye devam ederken ortaklarımdan biri olan Seyhun Özkara ile tanıştım. Daha sonra Seyhun’un bugün bir diğer ortağım olan Fatih Çalışkan ile beraber bir iş yaptığını öğrendim. Beni aralarına davet ettiler ve ben de kabul ettim. Böylece üçümüz bir araya geldik. Açıkçası yazılım ve internet benim o dönemler oldukça yabancı olduğum konulardı. Kadıköy’de bir iş hanının 10 metrekarelik küçük bir odasında bu işe başladık. Kapı kapı dolaşıp web sitesi satmaya çalışıyorduk. Biz satışları yapıyorduk Seyhun Bey de sitelerin tasarımlarını yapıp internete yüklemesini ve çalıştırılmasını sağlıyordu.
Kaç yıl kapı kapı dolaşarak satış yaptınız? O günlerden bugünkü IdeaSoft’a nasıl gelindi?
Yaklaşık 2 yıl boyunca bahsettiğim web sitesi satışına devam ettik. Daha sonra Akınsoft adındaki muhasebe programının bayiliğini alabileceğimizi öğrendik. Bayiliği alınca artık onların ürünlerini yine kapı kapı dolaşarak satmaya başladık. Bunun yanında internet kafelerde kullanılan bir yönetim programının da satışını gerçekleştiriyorduk. Bu işte başarılı olduk. 2 sene içerisinde Akınsoft’un İstanbul bölge bayisi haline geldik ve Akınsoft’un tüm bayileri arasında Türkiye dördüncüsü olduk. O dönemde de e-ticaret revaçtaydı ve gördük ki aslında bu işte yazılımı ilk yapan kazanıyor. Biz de elde ettiğimiz tüm geliri bu alana yatırdık. Yanımıza ilk çalışanımızı aldık ve e-ticaret yazılımını yazmaya başladık. 1 Nisan 2007 tarihinde ilk e-ticaret yazılım satışımızı yaptık. 2007 yılından bugüne tam 12 yıldır bilfiil e-ticaret yazılımı yapıp satıyoruz.
3 kişinin yıllar önce temelini attığı bu şirket bugün 4 katlı ofise zor sığıyor. Eminim bu durum sizi heyecanlandırıyordur fakat kontrolü kaybetme konusunda zaman zaman endişelendiğiniz oluyor mu? Kontrollü büyümek için nelere dikkat ediyorsunuz?
Hayır, kesinlikle endişelendirmiyor; çünkü ben işin en alt kısmından en üst kısmına kadar bütün aşamalarını tek tek gördüm ve yaşadım. Bugün IdeaSoft’ta bulunan her birimin ne iş yaptığını, nelere ihtiyacı olduğunu çok iyi bilirim çünkü her bir birimde kendim de çalıştım. IdeaSoft ilk kurulduğu zamanlarda personel yetersizliğinden birebir müşteri teknik desteği de veriyordum. Muhasebeye de ben bakıyordum. Yeri geliyor satış da yapıyordum. Aslında bu durum bana büyük bir avantaj sağladı. Bu yüzden IdeaSoft içerisindeki her şeye hakimim. Sayımız ne kadar artarsa artsın ilk günkü gibi işin üzerindeyim. Tabi sayının artması şöyle bir dezavantaj yaratıyor. İlk zamanlardaki o küçük yapı, bir aile oluşumuz bugün farklı bir konuma ulaştı. Bazen şirkete yeni gelmiş arkadaşla tanışmamışsam şirket içerisinde gördüğümde yabancı birisi varmış gibi hissediyorum. Hatta arada aramızda şakalaştığımız da oluyor. Gebze’de çalışan bir iki arkadaşımız var. Bir gün bir ortamda deseler ki ‘‘Ben IdeaSoft’ta çalışıyorum’’ ben inanmam yani.
Çalışmaktan keyif aldığınız çalışan profilini tanımlayabilir misiniz? Hangi çalışanlar sizin için vazgeçilmez olur?
Şu an aktif olarak 140 kişiyle beraber çalışmaktayız. Bir bu kadar da işe girip ayrılan arkadaşımız olmuştur. Herkes ilk iş görüşmesine geldiği zaman kendisini en iyi şekilde anlatır fakat iş çalışmaya geldiği zaman tecrübeden de kaynaklı olarak çok kısa bir zaman içerisinde o kişiyle ilgili bir puan verebiliyoruz. O kişinin geleceği hakkında bir izlenime sahip olabiliyoruz. Benim en sevdiğim çalışan özellikleri; işini seven, işi kendi işiymiş gibi görerek çalışan arkadaşlarımızdır. Şunu da söyleyebilirim ki IdeaSoft’un kritik noktalarında yer alan birim yöneticilerimiz hep bu profildeki arkadaşlarımızdan seçilmiştir. Yani direkt yönetici olarak dışarıdan gelmediler. Hepsi işin içinden gelip daha sonra yöneticiliğe terfi olmuş arkadaşlarımızdır.
Yazılım sektöründe sıkça karşılaştığınız temel problem nedir? Kalifiye çalışan bulma noktasında yaşadığınız sorunlar var mı?
Evet, kalifiye çalışan bulma konusunda biraz sıkıntı yaşıyoruz çünkü yazılımla ilgilenen biri yazılımı genel kültür seviyesinde illaki biliyor oluyor. Ben yazılımcıyım diyen bir kişi de mutlaka en az bir yazılım dilinde uzmanlaşmış oluyor. Fakat bu bizim için genelde yeterli olmuyor. Bir de okulda görülen teorik eğitimle pratik birbirinden tamamen farklı olabiliyor. O yüzden öğrencilerin daha henüz okurken bir şirkette staj görmesi gerektiğini düşünüyorum. Bizim bu konuda yöntemimiz şu oldu; yazılım ekibimizin Gebze’de olmasının avantajıyla Kocaeli ve Sakarya illerindeki üniversitelerden birçok matematik mühendisi ya da yazılımla ilgilenen arkadaşa kapı açtık. Şu an Gebze lokasyonumuzda bizimle birlikte çalışmaya staj ile başlamış şu an tam zamanlı çalışan birçok arkadaşımız bulunmaktadır. Böylelikle bir kazan-kazan modeli oluştu. Onlar bizim mümkün olduğu kadar global piyasayı takip edip dünya standartlarında oluşturduğumuz yazılımımızı öğrendiler. Bizim yazılım dillerimizde geliştiler ve yöntemlerimizi öğrendiler. Hem onlar kazandı hem biz kazandık. Her iki lokasyonumuzun toplamında yılda ortalama 20 adet lise ve üniversite stajyeri arkadaşımızla çalışmaktayız.
Türkiye’de e-ticaretin mevcut durumu ile ilgili görüşleriniz nelerdir?
Açıkçası Türkiye’yi e-ticaret konusuna hala başlangıç seviyesinde görüyorum. İngiltere ve Amerika gibi gelişmiş ülkelere baktığımızda e-ticaretin toplam perakendeye oranı %10–12 seviyelerinde. Bizim ülkemizde şu an %3 civarında. Yani biz ne kadar gelişsek de ne kadar ilerlesek de e-ticaret konusunda dış dünya ile karşılaştırdığımızda hala çok gerilerdeyiz. O yüzden bizim ülkemizde e-ticaretin alacağı daha çok uzun bir yol var.
IdeaSoft son olarak OTOPİLOT uygulamasını piyasaya sürdü. Bize OTOPİLOT hakkında bilgi verir misiniz? IdeaSoft’ta gelecek dönemlerde başka neler göreceğiz?
Otopilot Türkiye’de bir ilk. Herhangi bir reklam ajansında da bulunmayan bir yazılımdır. IdeaSoft kullanıcılarının ürünlerinin otomatik olarak tek bir tuşla Google’da reklam haline gelmesi ve müşterinin herhangi bir ekstra tuşa dokunmadan reklamlarını yapabilmesi anlamına geliyor. Biz nasıl e-ticaret yazılımımızda anahtar teslim mağaza mantığında ilerliyorsak biz bunu bütün işlerimizde de aynı şekilde görüyoruz. IdeaSoft müşterisinin yazılım nedir, hosting nedir bilmesi gerekmiyor. Sadece işini yapsın, satışını yapsın, parasını kazansın. Bizim amacımız bu. Bu yöntemle de Otopilot’u çıkardık. Bunun dışında bir uygulama marketimiz geliyor. Uygulama marketi de yine Türkiye’de bizim sektörümüzde bir ilk olma özelliğini taşıyor. Aynı IOS ve Android telefonlarda olduğu gibi IdeaSoft kullanıcılarının bir uygulama marketi olacak. Oradan kendilerine uygun uygulamaları sitelerine yükleyebilecekler ve anında ücretlerini ödeyip kullanabilecekler.
Gelecek dönemlerde daralan ekonomiye rağmen e-ticarette büyüme bekliyor musunuz?
Evet, büyüme bekliyorum ve bunu rakamlara dayanarak söyleyebilirim. IdeaSoft müşterilerinin cirosu her yıl katlanarak artmaktadır. IdeaSoft müşterilerinin geçen sene yıl bazından cirosu 800 milyon TL idi. Şu anda ilk 6 ayda 1 milyar TL’ye ulaştık. Yani söyleyebilirim ki ne kadar kriz yaşasak da ne kadar olumsuz dönemlerden geçsek de e-ticaret sektörü büyüyor çünkü insanlar e-ticaretin önemini, e-ticaretin kolaylığını fark ettikçe daha çok e-ticarete yöneliyorlar. Hatta şirketler de fazla şubelerini kapatarak e-ticareti bir şubesi haline getiriyorlar. E-ticaret şubesi tek başına bir şubeden daha fazla ciro yapabiliyor.
Online olarak kredi/banka kartı kullanım oranları hala düşük düzeyde seyrediyor. Bunun artması için şirketlerin neler yapması gerekiyor? Şirketlere tavsiyeleriniz var mıdır?
Bir e-ticaret sitesinin güvenilir görünmesinin en önemli kriteri güvenlik sertifikasının olmasıdır. Bu özellik IdeaSoft’un tüm paketlerinde standart olarak mevcuttur. Elbette sitenin tasarımı da çok önemlidir. Bir e-ticaret sitesinde ürünlere bakarken güzel bir görüntü olsun isteriz ve bu görüntü bize güven verir. Buna ek olarak müşteri yorumları oldukça önemlidir. Müşterilerin ürünlerin kalitesiyle, sitenin kendisiyle veya ürünlerin hızlı gönderimi ile ilgili yorumları diğer müşterileri de o siteden alışveriş yapmaya teşvik etmektedir.
Son olarak sizin gibi genç yaşta girişimci olmak isteyen genç arkadaşlara tavsiyeleriniz nelerdir?
Tecrübelerime dayanarak şunu söyleyebilirim ki bizde girişimcilik denilince hemen zengin olmak anlaşılıyor. Öncelikle öyle bir şey yok. Bir anda yatırım bulmak, para kazanmak hiç de kolay değil. Bu işlerin çok zorlu yanları var, yıllarca para kazanamamak var. Tüm riskleri göze alarak bu tarz işlere girişilmesi gerekmektedir. Girişimcilik biraz da yapı meselesidir. Her insan girişimci olamayabilir. Öncelikle çalışmayı sevmeli, umutsuzluğa kolay kapılmamalı, belirsizliği tolere edebilmeli. Biz bu şirketi kurduğumuzda ilk 6 sene hiçbir şekilde kar elde etmedik. Yeri geldi yer süpürdük, yeri geldi duvar boyadık ama çok çalıştık, çok azimli olduk ve devamlı üzerine ekleye ekleye bu kademeye ulaşabildik.
